ÖLENLERE RAHMET, SUÇLULARIN İSE BİRAN ÖNCE CEZALANDIRILMASINI DİLİYORUM...

Bolu'da Kartalkaya Kayak Merkezi'ndeki Grand Kartal Otel’de yaşanan ve 76 kişinin hayatını kaybettiği trajik yangın, Türkiye’deki turizm işletmelerinin güvenlik standartları, denetim mekanizmalarının işleyişi ve hukuki sorumlulukları hakkında derin eleştirileri yeniden gündeme getirdi. Bu olayın detaylı bir şekilde incelenmesi ve eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmesi gerekiyor.

Yangının Nedenleri ve Yayılma Hızı

Yangının otelin restoran kısmında başladığı ve ahşap kaplama gibi yangına dayanıklı olmayan malzemeler nedeniyle hızla yayıldığı belirtiliyor. Bu, otelin yangın güvenliği standartlarının ciddi şekilde ihlal edildiğini gösteriyor. Ahşap kaplama ve yangın riski taşıyan materyallerin kullanılmasına neden izin verildi?

Ahşap gibi yanıcı materyallerin yaygın şekilde kullanılması, “estetik kaygılar” uğruna insan hayatının göz ardı edildiği anlamına gelir. Üstelik yangın söndürme sistemlerinin devreye girmemesi, sistemlerin bakımsız olduğunu ya da tamamen işlevsiz olduğunu ortaya koyuyor. Bu, otel yönetiminin ihmalkarlığını kanıtlayan en açık göstergelerden biri.

Denetim Eksiklikleri

Türkiye’de turizm işletmeleri, ilgili bakanlık ve yerel yönetimler tarafından düzenli olarak denetlenmek zorunda. Ancak bu olay, denetim mekanizmasındaki büyük boşlukları ortaya koyuyor.

Soru 1: Denetim yapılmışsa, bu eksiklikler nasıl gözden kaçtı?

Soru 2: Eğer denetimler hiç yapılmadıysa, sorumluluk sadece otel yönetiminde mi, yoksa devlet kurumlarında mı?

Denetim raporları şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılmadığı için, sürecin nasıl işlediği hakkında net bir bilgiye sahip değiliz. Bu da sistemin hesap verebilirliğini sorgulatıyor.

Hukuki ve İdari Sorumluluk

Olay sonrası otelin sahibi ve yöneticileri dahil olmak üzere toplam dokuz kişi gözaltına alındı. Ancak burada önemli bir sorun var: Türkiye’de büyük trajediler sonrası gözaltılar genellikle “göstermelik” nitelikte kalıyor. Daha önce benzer olaylarda gözaltına alınan kişiler ya cezai yaptırımdan kurtulmuş ya da hafif cezalarla serbest bırakılmıştır.

Bu olayda da adaletin tecelli edip etmeyeceği şüpheli. Hukuk sistemi; yalnızca doğrudan sorumluları değil, aynı zamanda dolaylı sorumluluğu olan kamu görevlilerini de kapsayacak şekilde işlemeli.

Yangın alarm sistemleri ve söndürme cihazlarının bakımını yapmayan firmalar,

İlgili belediye ya da bakanlık denetçileri,

İnşaat aşamasında yanlış malzeme kullanımına izin verenler de soruşturma kapsamına alınmalı.

Yangın Güvenliği ve Türkiye’nin Genel Durumu

Türkiye’de yangın güvenliği konusu genel olarak ihmal edilen bir alan.

• Eğitim Eksikliği: Çoğu işletme çalışanı yangın sırasında nasıl davranması gerektiği konusunda eğitimsiz. Bu otelde de tahliye sürecinin son derece kaotik olduğu ifade ediliyor.
• Standartlara Uyumsuzluk: Yönetmeliklerde yer alan standartların uygulamada büyük ölçüde ihlal edildiği görülüyor. Yangın merdivenlerinin kilitli olduğu ya da ulaşılamaz durumda olduğu bilgileri, bu trajediyi daha da ağırlaştırmıştır.
• Denetimsizlik: Kamu kurumlarının turizm bölgelerinde ciddi denetim yapmadığı bir kez daha anlaşılıyor.

Eleştiriler ve İleriye Dönük Çözüm Önerileri

• Daha Sıkı Denetim Mekanizmaları: Tüm otellerin yangın güvenliği açısından bağımsız bir denetim kuruluşu tarafından yılda en az iki kez denetlenmesi şart.
• Şeffaflık: Denetim raporlarının kamuya açık hale getirilmesi gerekiyor. Hangi işletmelerin ne tür eksiklikleri olduğu, halkın bilgisine sunulmalı.
• Cezaların Arttırılması: Böyle büyük ihmaller sonucunda yalnızca para cezası ya da kısa süreli hapis cezaları değil, ağır yaptırımlar uygulanmalı.
• Çalışan Eğitimi: Tüm turizm çalışanlarının yangın güvenliği ve tahliye prosedürleri konusunda eğitilmesi zorunlu hale getirilmeli.

Bolu’da yaşanan bu trajedi, yalnızca bir otelin ihmaller zincirini değil, ülkenin sistemik sorunlarını gözler önüne sermektedir. İnsan hayatının turizm gelirlerinin gerisinde tutulduğu bir sistem, başka felaketlere davetiye çıkarmaya devam edecektir. Bu yüzden bu olay, bir dönüm noktası olarak değerlendirilmelidir. Sorumluların cezalandırılmasının ötesinde, sistemik değişiklikler yapılmadığı sürece benzer facialar kaçınılmazdır.